Lorem ipsum

Wateropslag en klimaatopwarming

20 Dec 2022

door Noodzaken

Wateropslag en klimaatverandering

Een grotere wateropslag is hard nodig zowel thuis als bij de waterschappen

Waterleidingbedrijf Vitens luidde onlangs de noodklok [1]; we verbruiken dagelijks veel meer drinkwater dan we zelf denken. We denken zelf dat we 60 liter water per dag verbruiken maar in werkelijkheid is het 120 liter per dag blijkt uit onderzoek van Vitens! Op warme zomerdagen verbruiken we volgens Vitens zelfs nog eens 40% extra water.

Klimaatverandering en bevolkingsgroei

Door de opwarming van het klimaat en de bevolkingsgroei neemt de vraag naar (drink)water al jaren toe. De voorspelling is dat we in Nederland in 2050 zo’n 30 procent meer water verbruiken dan in 2019.

Steeds vaker droogte in Nederland

De hoeveelheid jaarlijkse neerslag in Nederland wordt moeilijker te voorspellen door de klimaatverandering. Volgens meteorologen wordt het weer hierdoor extremer, we zullen vaker te maken krijgen met lange droge zomers, of juist met heel veel neerslag in korte tijd. Tijdens de lange droge zomer van 2018 kwam de bodem van onze watervoorraad zelfs al in zicht.

Ook 2019 bleek op veel plaatsen in Nederland weer een droge zomer te zijn geweest met te weinig neerslag. En inmiddels beginnen we in 2020 ook al weer last van droogte te krijgen. Het is zelfs droger dan in dezelfde periode in 2018 én 2019, blijkt uit de Droogtemonitor [3]. Die Droogtemonitor wordt opgesteld door de Landelijke Cöordinatiecommissie Waterverdeling.

Water zuiveren steeds lastiger voor de waterleidingbedrijven

Daarnaast wordt het water steeds moeilijker te zuiveren door de waterleidingbedrijven. Steeds vaker worden er medicijnresten en chemicaliën voor het fabriceren van xtc in het water aangetroffen.

Alle reden voor de waterleidingbedrijven om het thema waterbesparing en drinkwaterkwaliteit op de kaart te zetten en om samen met de Provincies en de waterschappen te werken aan een duurzame drinkwatervoorziening naar de toekomst toe.

Kwaliteit mag wat kosten?

Nederland telt tien waterleidingbedrijven die 60 procent van het drinkwater uit grondwater halen. De rest, zo’n 40 procent wordt uit oppervlaktewater gehaald. De industrie gebruikt 30% van het drinkwater, de rest wordt door de huishoudens gebruikt.

Kwalitatief behoort het Nederlandse drinkwater nog steeds tot de absolute wereldtop. De kwaliteit is vergelijkbaar met die van gebotteld bronwater.

Het is waanzinnig om je te realiseren dat je daarmee je tuin staat te sproeien en je toilet doorspoelt.

Helaas hebben we nog steeds het gevoel dat we water in overvloed hebben, maar drinkwater is wel degelijk een schaars goed. Zelfs in Nederland.

De lage kosten voor ons drinkwater, ongeveer 1 euro per 1.000 liter, dragen ook niet bij aan de bewustwording dat water een schaars goed is, het kost tenslotte bijna niks.

Dagelijks waterverbruik

We verbruiken in onze huishoudens het meeste water, meer dan 50 liter per dag, tijdens het douchen. Dat is bijna de helft van ons dagelijks watergebruik. Het doorspoelen van de toiletpot staat met 33 liter op de tweede plaats. Op de derde plaats staat de wasmachine met gemiddeld 13 liter per dag. Niet meegenomen in deze cijfers is het bewateren van de tuin, maar om een idee te geven; een kwartier het gazon sproeien kost 100 liter drinkwater!

Waterbesparing – 5 tips om water te besparen

Het ligt eigenlijk redelijk voor de hand, maar je grootste besparing haal je het eenvoudigst bij het onderdeel douchen.

Uit onderzoek blijkt dat we best zuiniger willen omgaan met ons drinkwater maar dat we niet bereid zijn om minder en korter te douchen. En dat terwijl daar de grootste besparing te halen valt. Een minuut korter douchen per keer zou al een besparing van ruim 40 liter drinkwater per week opleveren.

Minder lang douchen. bij een minuut korter douchen bespaar je al zo’n 42 liter per persoon per week.
Gebruik een waterbesparende douchekop. Die bespaart een gemiddeld huishouden zo’n 8.500 liter water per jaar.
Gebruik water uit een regenton om je planten water te sproeien. Regenwater is ook heel goed geschikt om je auto mee schoon te maken of je ramen mee te lappen.
Gebruik de spaarknop of spoelonderbreker op de wc. Hiermee bespaar je ongeveer de helft van het waterverbruik van je toilet. 30% van de Nederlanders gebruikt nooit de spoelonderbreker van het toilet.
Doe de kraan dicht tijdens het tandenpoetsen. Wanneer je de kraan laat lopen tijdens de twee minuten dat je je tanden poetst loopt er meer dan 40 liter water weg door de afvoer. Dat zijn 4 emmers water, puur en schoon drinkwater. Hoe jammer is dat?
Vervang oude en lekkende kranen. Een druppelende kraan kan soms wel duizenden liters per jaar kosten. Een kraan vervangen bespaart je dan veel water, en kies dan meteen voor een moderne kraan met water- en energiebesparende functie’s.
Gebruik de vaatwasser en wasmachine op de eco-stand, dat bespaart water maar kost wel iets meer tijd.

Wateropslag – water langer vasthouden

We moeten er voor zorgen dat we ook in tijden van droogte of calamiteiten de beschikking hebben over veilig drinkwater. Naast waterbesparing zullen we ook water moeten ‘bewaren’.

Waterschappen, Provincies, natuur- land- en tuinbouworganisaties en de industrie zullen regenwater moeten opslaan of langer vasthouden voor periodes van droogte en weinig neerslag.

Kostbare neerslag moet niet meteen door onze rivieren naar de Noordzee afgevoerd worden, maar moet vaker in bekkens, natuurgebieden en ondergrondse wateropslag terecht komen.

Tegel eruit, plant erin – wat kunnen wij als particulier doen?

Ook particuliere huishoudens kunnen hun steentje bijdragen. Dit kan door bijvoorbeeld meer groen en minder tegels in de tuin. Een grote keten van tuincentra hield recent een campagne om meer groen in de tuin te krijgen onder het motto ‘Tegel eruit, Plant erin’. Een half miljoen tegels werden er door consumenten in 2019 ingeleverd n.a.v. die campagne [2].

Meer planten en gras, en minder tegels en stenen, zorgt ervoor dat bij hoosbuien het water makkelijker kan worden afgevoerd. De neerslag komt namelijk niet meteen in de riolering of op straat terecht maar wordt opgevangen door de bodem. Dit betekent dus minder wateroverlast.

Extra groen zorgt voor extra verkoeling

Een extra bonus voor dit extra groen in de tuin is dat het voor verkoeling zorgt bij grote hitte. En laten we nu door de klimaatopwarming met grotere regelmaat warmere zomers hebben.

En tenslotte zorgt een groene tuin, met struiken, planten en gras ook voor het verhogen van de biodiversiteit. Vogels, vlinders en bijen zullen zo’n groenere tuin veel liever bezoeken dan een tuin met tegels en kunstgras.

Regenwater opvangen – een watervriendelijke tuin

Verder kun je regenwater opvangen door een regenton te gebruiken of zelfs een ondergrondse watertank te (laten) installeren. Dit regenwater kun je dan tijdens droogte gebruiken om de tuin te bewateren. Met de juiste apparatuur kun je opgevangen regenwater ook in het huishouden gebruiken om bijvoorbeeld het toilet door te spoelen of zelfs je wasmachine mee te laten draaien.

Afdaken en schuurtjes

Kleine daken en schuurtjes kunnen vaak ook best afwateren in de tuin in plaats van deze op een regenpijp aan te sluiten die het water meteen op de riolering loost.

Deze ontkoppeling van de hemelwaterafvoer (HWA) naar de riolering is overigens ook steeds vaker een verplichting vanuit de plaatselijke overheid.

Wateropslag voor calamiteiten en noodsituaties

Met een eigen wateropslag heb je ook meteen een goede voorbereiding getroffen voor calamiteiten, rampen en noodsituaties. Je slaat twee vliegen in één klap met een eigen watervoorraad. En je mag jezelf dan meteen een echte prepper noemen.

Met een wateropslag, of dat nu een regenton, een jerrycan of een ondergrondse tank met mogelijk zelfs een waterpomp en -filterinstallatie, zit je ook tijdens een onderbreking in de watervoorziening goed.

Zo’n onderbreking in de watervoorziening kan optreden tijdens calamiteiten, door stroomuitval, terreurdaden of door de eerder in dit artikel genoemde droogtes. Droogtes waardoor er in de toekomst mogelijk tijdelijk onvoldoende drinkwater geleverd kan worden door de drinkwaterbedrijven.

Zorg dat je altijd over een noodvoorraad drinkwater beschikt

Het advies is dan ook om altijd een voorraad (drink)water in huis te hebben, met name met het oog op calamiteiten en noodsituaties. Dit kan door flessen of pakken bronwater uit de supermarkt te kopen. Maar je kunt ook kraanwater in lege flessen, jerrycans of andere geschikte containers voor water opslaan.

Zorg dat je voor minimaal 3 dagen water in huis hebt. Gemiddeld hebben we zo’n 2 tot 3 liter water per persoon per dag nodig. Voor een gezin van 4 personen zou je dus rond de 30 liter water moeten opslaan voor noodgevallen.

Vang je regenwater op in een regenton combineer dat dan met een lichtgewicht waterfilter. Zo kun je eenvoudig regenwater filteren tot veilig drinkwater.

Conclusie

Bewaar een voorraadje water in een schone jerrycan of haal een paar pakken bronwater in huis. Koop een waterfilter en sluit een regenton aan op je regenpijp.

En vergeet niet om zuinig om te springen met ons kostbare drinkwater, dat een schaars goed is. Korter douchen levert de grootste waterwinst op. Één minuut korter douchen scheelt 2.200 liter op jaarbasis.